De sociale partners, COR en werkgever, hebben uitgesproken koers te zetten naar een IDC-regeling. Daarmee verlaten de actieve deelnemers het collectief van de pensioenregeling. Wat betekent dat?
Even de terminologie. De pensioensector is niet een gebied voor creatief talent. Hij volgt met vertraging de maatschappelijke trends. Maar er komen natuurlijk termen bij.
DB, DC, en dan nog de voorvoegingen IDC en CDC. Liefst Engels, dat staat professioneler.
DB staat voor Defined Benefit. Daarbij wordt een pensioenrecht (een benefit) gekocht elke keer als er premie wordt betaald. Tegen de dan geldende rekenrente. DC staat voor Defined Contribution. Daarbij is de premie het recht en wordt een pensioenkapitaal opgebouwd waarmee op de pensioendatum een levenslang pensioenrecht wordt gekocht. Die koop is verplicht door de fiscus, niet een optie. Met de I wordt individueel bedoeld en de voorgevoegde C staat voor collectief.
Of er is een vast pensioenrecht (DB), waarbij voldoende premie moet worden gestort, ofwel er is een vaste premie (DC) die hopelijk later een voldoende pensioen oplevert.
De pensioenregeling van Capgemini kent modules: Module 1 is een CDC-regeling. Dat betekent dat de premie op collectief niveau vastligt, maar dat het fonds daarvoor rechten uitgeeft, eigenlijk dus naar benefit (DB) omzet. Tot 2014 een recht op 70% middelloon bij 65 jaar, later bij 67 jaar en in 2015 een lager recht. Hoewel de collectieve premie is vastgelegd in het uitvoeringscontract, hebben de sociale partners toch twee keer de premie aangepast aan het ambitieniveau van 70% middelloon. Na 2013 ging de rekenrente door alle grenzen heen en de benodigde premiestijging werd door de partners afgewezen.
Module 2 is een IDC-regeling: opbouw van pensioenkapitaal op individuele naam met de aankoop van pensioen rond de 65 jaar. Module 3, de eigen bijstortingen, evenzo.
Afscheid nemen van de DB-systematiek is een logische stap. DB heeft de historische wortels. Pensioen was een beloning voor trouw, voor loyaliteit. Het was een waardering van de sigarenrokende werkgever voor langjarig zwoegen van de arbeider. Dat zit nog steeds een beetje in de wet. Er zijn veel reparaties uitgevoerd om met de tijd mee te gaan. Met de voortschrijdende emancipatie van de werknemers werd het minder een geste en meer een zakelijk recht. Onderdeel van de compensatie. Vrouwen kregen zelfs die rechten, zelfs gehuwde werkende vrouwen. Toen was dat revolutionair. En het recht werd gescheiden van de onderneming, want eerst moest je maar hopen dat de onderneming nog bestond als je oud was en dat de goede baas er nog was.
Het overmatig belonen van ‘trouw’ is pas laat losgelaten. Mensen die de onderneming verlieten, kregen weinig rechten mee en de blijvers werden begunstigd met pensioen op eindloonbasis.
De IT-sector is jong, dus heeft voor die tijd modernere keuzes gemaakt. Geen eindloon, geen overheveling tussen generaties (vertrekkers betalen voor blijvers). Alleen solidariteit op lang leven is gebleven. Maar de wet blijft een dwangbuis met antieke trekjes en reparatieartikelen. Zolang er geld genoeg was (hoge rente) viel het niet op, maar bij schaarste neemt de spanning toe.
Een logische stap dus, het verlaten van de DB. Maar kan dat zomaar?
Ja, de huidige deelnemers (collectief middels de sociale partners) zijn vrij om het contract met het fonds te beëindigen. Daarbij dienen ze een beetje op te letten dat de liggende rechten niet beschadigd worden. Indien de continuïteit van het fonds naar het oordeel van de DNB niet gewaarborgd is, moeten de rechten en verplichtingen naar een verzekeraar worden gebracht. Dat zou op dit moment een kapitaalsvernietiging van een miljoen of 50 betekenen, want verzekeraars zitten nog onder een zwaarder juk dan pensioenfondsen. Dat moeten we dus maar even niet doen.
In het vervolg, over 2 weken: het is de vooruitgang. Maar niet alle vooruitgang is een verbetering. Deze wel?
Wim Heukels
Wilt u reageren op deze column? Stuur dan een e-mail naar column-pensioenfonds.bnl@capgemini.com.
Eerdere columns:
- Stroop trekt vliegen (13 april 2015)
- Ik wil mijn geld terug (6 maart 2015)
- Plantsoenendienst (2 februari 2015)
- Hallo, is daar nog iemand? (23 december 2014)
- De hond in de pot (27 november 2014)
- Meer gegarandeerd minder (24 oktober 2014)
- Tumult op leeftijd (26 september 2014)
- Over procentjes over procentjes (29 augustus 2014)
- Collectief, een vies woord of nuttig? (28 juli 2014)
- Pensioen is geen rocket science (4 juli 2014)